Terapia akceptacji i zaangażowania (ACT)

Terapia akceptacji i zaangażowania (ACT) – czym jest, na czym polega?

Co to jest terapia ACT? Terapia akceptacji i zaangażowania jest zorientowana na odkrywanie i uczenie się życia zgodnie z osobistymi wartościami, jednocześnie pozwala rozwijać elastyczność psychologiczną i uważność. Terapia akceptacji i zaangażowania wykorzystywana jest w leczeniu wielu zaburzeń psychicznych, a Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne umieściło ją na liście „terapii opartych na dowodach”.

Spis treści:

  • Na czym polega terapia ACT?
  • Skuteczność terapii ACT w leczeniu zaburzeń psychicznych
  • Podstawowe etapy w terapii ACT
  • Terapia akceptacji i zaangażowania, czyli droga ku wartościowemu życiu

Terapia ACT – co to jest?

Na czym polega terapia ACT?

Terapia akceptacji i zaangażowania (ACT) to interwencja, która zakłada, że cierpienie psychiczne jest spowodowane unikaniem doświadczeń. Jej celem nie jest zmniejszenie psychicznego cierpienia, ale pomoc w jego akceptacji i we właściwym ukierunkowaniu życiowej energii. Zamiast tego ma na celu zwiększenie elastyczności psychologicznej. Elastyczność psychologiczną można zwiększyć, pracując z 6 podstawowymi elementami modelu terapii akceptacji i zaangażowania. Metody skoncentrowane na doświadczeniach, takie jak metafory i ćwiczenia akceptacji, odgrywają kluczową rolę w pracy terapeutycznej. Krótko mówiąc, dzięki terapii ACT pacjenci mogą nauczyć się:

▪ świadomie doświadczać, być tu i teraz (uważność),
▪ rozróżniać niezmienne i zmienne wydarzenia (akceptacja),
▪ identyfikować swoje wartości i cele życiowe oraz żyć zgodnie z nimi (zaangażowanie).

Terapeutycznym celem ACT jest stworzenie równowagi między akceptacją, a zmianą zachowania zgodną z wybranymi przez Ciebie wartościami.

Terapia akceptacji i zaangażowania (ACT) należy do tzw. „trzeciej fali” terapii behawioralnych. Terapia ACT została opisana przez Hayesa i wsp. w 1999 roku. Wywodzi się z behawioryzmu. ACT wykorzystuje się w terapii różnych zaburzeń psychicznych: schizofrenii, depresji, zaburzeniach obsesyjno-kompulsyjnych, lękowych, zaburzeniach odżywiania się, zespole wypalenia zawodowego, PTSD, chronicznym bólu, u chorych z otyłością, cukrzycą i uzależnionych od substancji psychoaktywnych.

W tym momencie warto zadać sobie kluczowe pytanie: czy terapia ACT jest skuteczna?

Terapia ACT – leczenie

Terapia akceptacji i zaangażowania wykorzystywana jest w leczeniu wielu zaburzeń psychicznych. Nie ma ograniczeń wiekowych, jest odpowiednia zarówno dla młodzieży, dorosłych oraz osób w podeszłym wieku, a popularność tego rodzaju terapii wciąż rośnie.

W badaniach porównano skuteczności tradycyjnej terapii poznawczo-behawioralnej (CBT) i terapii akceptacji i zaangażowania. Uczestnicy cierpiący na zaburzenia lękowe i depresję zostali przebadani przed i po terapii oraz po półtora roku od jej zakończenia. Wyniki wskazują, że obie interwencje były równie skuteczne w krótkim okresie: w utrzymywaniu poprawy w zaburzeniach depresyjnych i lękowych oraz w ogólnym funkcjonowaniu.

Terapia ACT jest również skuteczna w leczeniu zaburzeń psychicznych i zaburzeń związanych z uzależnieniami. Sednem ACT stosowanym w leczeniu uzależnień jest kierowanie ludzi do zaakceptowania popędów i objawów związanych z nadużywaniem substancji (akceptacja) oraz wykorzystanie elastyczności psychologicznej i interwencji opartych na wartościach w celu zmniejszenia tych popędów i objawów (zaangażowanie).

Terapię ACT stosuje się również w leczeniu zaburzeń odżywiania. Terapia ta ma na celu pomóc pacjentom w akceptacji niewygodnych doświadczeń wewnętrznych przy jednoczesnym zaangażowaniu w zachowania zgodne z wartościami życiowymi. Ten rodzaj terapii zmniejsza objawy choroby i pozytywnie wpływa na akceptację siebie i swojego ciała.

Medytująca kobieta, praca z ciałem. Fizjoterapia w Warszawie, relaksacja i trening oddechowy. Psychoterapia, konsultacja psychologiczna w Warszawie, online.

Podstawowe etapy w terapii ACT

Istnieje 6 podstawowych etapów terapii ACT

  1. Pierwszym etapem terapii ACT jest kontakt z chwilą obecną, osiągany głównie poprzez ćwiczenia mindfulness. Na tym etapie uczestnik uczy się być obserwatorem zdystansowanym do tego, co dzieje się w jego umyśle i ciele.
  2. Drugą fazą jest akceptacja, czyli dążenie do przyjęcia myśli o sobie i własnych odczuć, których nie można w pełni kontrolować, zaprzestanie ich zwalczania (zmiana lub niereagowanie na nie), traktowanie myśli jako słów, a słów jako dźwięków, co pozwala na ich wyciszenie.
  3. Trzeci etap polega na dyfuzji. Uczy rozumieć różnice pomiędzy pacjentem, a jego myślami, wyobrażeniami, uczuciami oraz pomiędzy myślami, wyobrażeniami, uczuciami a światem rzeczywistym.
  4. Czwarta faza obejmuje osobę jako kontekst – proces świadomości siebie oraz perspektywę, z której doświadczane jest życie.
  5. Piąta i szósta faza polega na wyznaczeniu kierunku działania. Rolą terapeuty ACT jest pomóc w odkryciu własnego systemu wartości, dokonaniu wyboru i osiąganiu konkretnych celów. Istota tych dwóch ostatnich etapów polega na działaniu.

W terapii akceptacji i zaangażowania terapeuta ACT wykorzystuje wiele ćwiczeń doświadczeniowych, aby zmniejszyć siłę destrukcyjnych procesów psychicznych, behawioralnych i emocjonalnych. Nie traktuje się jednak tych procesów jako „objawów”, które można „wyleczyć”. Uznaje się je raczej za normalną część życia każdego człowieka. Terapeuta ACT pomaga uświadomić sobie trudne uczucia i myśli oraz pogodzić się z nimi. Uczy też, jak być życzliwym dla siebie, jak żyć tu i teraz oraz działać zgodnie z własnymi wartościami.

Terapia akceptacji i zaangażowania, czyli droga ku wartościowemu życiu

Wiedza, że ​​pewnego dnia umrzemy jest dla nas zarówno przekleństwem, jak i błogosławieństwem. Czujemy presję upływającego czasu. Chcemy żyć pełnią życia.

Jak właściwie żyje większość z nas?

Kupujemy wiele rzeczy, aby czuć się dobrze, lecz wciąż jesteśmy nienasyceni, chcemy więcej i więcej. Komunikujemy się z wieloma osobami – online, w domu, w pracy – ale czujemy się samotni. Mamy dostęp do wszelkiego rodzaju przyjemności – napojów, filmów, hazardu, gier, internetu, muzyki – i to za mało. Nic z tego nie zaspokaja naszego pragnienia sensu i celowości.

Poświęcamy czas i energię na zdobycie odpowiedniego wykształcenia i odpowiedniej pracy, na kupno domu, odpowiedniego samochodu, odpowiednich ubrań. Wierzymy, że gdy w końcu będziemy mieć to wszystko, wówczas znajdziemy się na właściwym miejscu. Wtedy zaczniemy żyć.

Życie jednak zaczyna się teraz. Tu i teraz. Nikogo z nas nie będzie za jakieś dziewięćdziesiąt lat. Jak spędzimy pozostały czas?

Na zakończenie chcemy przedstawić trzy zasadnicze pytania, które stanowią sens terapii i są często zadawane przez terapeutę ACT:

  • Jak będę rozwijać relacje przyjacielskie i miłosne?
  • Jak będę pozytywnie wpływać na świat?
  • Jak będę dawać i znajdować radość?

Szczera odpowiedź na te pytania może pomóc zorganizować życie wokół głębokiego, wiodącego celu. Może sprawić, by w życiu Pacjentów chodziło o coś więcej.

Terapia akceptacji i zaangażowania – podsumowanie

Terapia akceptacji i zaangażowania może skutecznie pomóc w pokonywaniu trudności dnia codziennego. Jest szczególnie polecana pacjentom, którzy mają problemy z wyrażaniem emocji, podejmowaniem decyzji, unikającym wyzwań, bojącym się nowych doświadczeń, a także cierpiącym na zaburzenia lękowe lub zaburzenia odżywiania. W przypadku zaobserwowania niepokojących objawów, które utrudniają funkcjonowanie w różnych obszarach życia, warto zgłosić się do gabinetu terapeuty. Specjalista pomoże obrać najlepszą ścieżkę, aby razem, wspólnymi siłami poprawić jakość życia i przywrócić mu zdrowy balans.

Bibliografia:

● Kucharska, K. Najnowsze kierunki terapeutyczne w rehabilitacji pacjentów z zaburzeniami psychicznymi.
● Osaji J, Ojimba C, Ahmed S. The Use of Acceptance and Commitment Therapy in Substance Use Disorders: A Review of Literature. J Clin Med Res. 2020 Oct;12(10):629-633. doi: 10.14740/jocmr4311. Epub 2020 Sep 21. PMID: 33029268; PMCID: PMC7524566.
● Fogelkvist M, Gustafsson SA, Kjellin L, Parling T. Acceptance and commitment therapy to reduce eating disorder symptoms and body image problems in patients with residual eating disorder symptoms: A randomized controlled trial. Body Image. 2020 Mar;32:155-166. doi: 10.1016/j.bodyim.2020.01.002. Epub 2020 Jan 27. PMID: 32000093.

Psychoterapeuci - nurt ACT

Poznaj Nasz Zespół - psychoterapeuci nurtu ACT

Katarzyna Paprocka

Psycholożka, psychoterapeutka

Natalia Tersa

Psycholożka, psychoterapeutka

Monika Tańska

Psycholożka, psychoterapeutka

aktualnie brak miejsc

Magdalena Rynkowska-Filipiak

Psycholożka, psychoterapeutka, psychotraumatolożka

aktualnie brak miejsc

Milena Kwiatkowska

Psycholożka, psychoterapeutka

aktualnie brak miejsc

Mateusz Chmiel

Psycholog, psychoterapeuta

Patrycja Szarawara

Psycholożka, psychoterapeutka

Małgorzata Drozd

Psycholożka, psychoterapeutka

aktualnie brak miejsc

Paulina Milankiewicz

Psycholożka, psychoterapeutka

Ania Szczerbik-Marczyk

Psycholożka, psychoterapeutka

aktualnie brak miejsc

Dominika Łabęcka

Psycholożka, psychoterapeutka

aktualnie brak miejsc

Oliwia Dudkowska

Psycholożka, psychoterapeutka

aktualnie brak miejsc

Aleksandra Marcińczyk

Psycholożka, psychoterapeutka

aktualnie brak miejsc

Aleksandra Iwanowska

Pedagożka, psycholożka, psychoterapeutka

aktualnie brak miejsc

Maria Ufnal

Psycholożka, psychoterapeutka

aktualnie brak miejsc

Nicole Petters

Psycholożka, psychoterapeutka

aktualnie brak miejsc

Aleksandra Jasińska

Psycholożka, psychoterapeutka

aktualnie brak miejsc

Magdalena Wrzesień

Psycholożka, psychoterapeutka

aktualnie brak miejsc

Marta Jankowska

Psycholożka, psychoterapeutka

Call Now Button